
Türk Silahlı Kuvvetleri Nedir?
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Türkiye Cumhuriyeti devletini
içten ve dıştan gelebilecek olan tehditlere karşı savunma vazifesini üstlenmiş
olan silahlı Devlet kuvvetidir. Yaptırım gücünü, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'ndan
alır.
Türk Silahlı Kuvvetleri görevi, Türkiye Cumhuriyeti'ni içten ve dıştan gelecek
olan tehditlere karşı korumak olan, dünyadaki güçlü ordulardan bir tanesidir.
Aktif asker sayısında dünyada 9. sıradadır. Silahlı Kuvvetlerin komutanı Genelkurmay
Başkanı'dır. Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleriyle yurtiçi savunma birliklerinin
(Jandarma, Sahil Güvenlik Kuvvetleri gibi) tamamına denir. Jandarma Genel
Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlıkları aynı zamanda İçişleri Bakanlığına
bağlı olarak görev yaparlar. Ancak, Türk Silahlı Kuvvetlerinin bünyesinde kabul
edilir. Jandarma Genel Komutanlığı diğer Kuvvetler (Kara, Deniz ve Hava ) gibi
mütala edilir. Türk Silahlı Kuvvetleri, Genelkurmay Başkanlığına bağlı olup
Genelkurmay Başkanı aynı zamanda Başkomutandır. Başbakanlığa bağlıdır.
Ülkemizi, dış tehditlere karşı korumak Türk Silahlı Kuvvetlerinin görevidir.
Genelkurmay Başkanlığına bağlı Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri Komutanlıkları ve
Jandarma Genel Komutanlığından oluşan askeri gücümüze Türk Silahlı Kuvvetleri
denir. Türk silahlı Kuvvetlerinin birinci görevi Türk vatanını ve Türkiye
Cumhuriyeti'ni korumak ve kollamaktır.
GÖREVİ
Anayasanın 5’nci maddesinde, “Devletin temel amaç ve
görevleri, Türk milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini,
Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve
mutluluğunu sağlamak; devletin temel amaç ve görevleri arasında sayılmıştır.
Söz konusu hüküm ile devlete yüklenen görevlerin
gerçekleştirilmesine yönelik olarak anayasanın 117’nci maddesinde Milli
Güvenliğin sağlanması düzenlenmiştir. Bu düzenlemede, ‘Başkomutanlığın, Türkiye
Büyük Millet Meclisinin manevî varlığından ayrılamayacağı ve Cumhurbaşkanı
tarafından temsil olunacağı, Millî Güvenliğin sağlanmasından ve Silahlı Kuvvetlerin
yurt savunmasına hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı
Cumhurbaşkanının sorumlu olduğu, Cumhurbaşkanınca atanan Genelkurmay Başkanının
Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup, savaşta Başkomutanlık görevlerini
Cumhurbaşkanlığı namına yerine getireceği’ hükme bağlanmıştır.
Bu çerçevede 4 No.lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle
Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıklarının görev ve yetkileri aşağıdaki
şekilde düzenlenmiştir:
“Genelkurmay Başkanlığı ile Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri
Komutanlıkları Milli Savunma Bakanına bağlıdır. Cumhurbaşkanı gerekli
gördüğünde Genelkurmay Başkanı ile Kuvvet Komutanları ve bağlılarından doğrudan
bilgi alabilir, bunlara doğrudan emir verebilir. Verilen emir herhangi bir
makamdan onay alınmaksızın derhal yerine getirilir.
Genelkurmay Başkanı ile Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri
Komutanları Milli Savunma Bakanına ayrı ayrı bağlı ve sorumludur.
Genelkurmay Başkanlığı ile Kuvvet Komutanlıklarının
teşkilatı Milli Savunma Bakanlığı kadro ve kuruluşunda gösterilir.
Genelkurmay Başkanı Cumhurbaşkanı namına Silahlı Kuvvetlerin
komutanıdır. Genelkurmay Başkanı savaşta başkomutanlık görevlerini
Cumhurbaşkanı namına yerine getirir.
Genelkurmay Başkanı, Silahlı Kuvvetlerin savaşa
hazırlanmasında personel, istihbarat, harekat, teşkilat ve eğitim hizmetlerine
ait ilke ve öncelikler ile ana programları hazırlayarak Milli Savunma Bakanının
onayına sunar. Bunlardan;
(1) İstihbarat, harekât, teşkilat ve eğitim hizmetlerinin
Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri Komutanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığına bağlı
kuruluşlar vasıtasıyla uygulanmasını sağlar.
(2) Personel hizmetleri, özel kanunlarına ve
Cumhurbaşkanlığı kararnamesine göre yürütülür.
Lojistik ve tedarik hizmetleri için tespit etmiş olduğu
ilke, öncelik ve ana programlar ile askeri okullardaki eğitim ve öğretim
hizmetlerine ilişkin önerilerini, bu hizmetleri yürütecek olan Milli Savunma
Bakanlığına bildirir.
Uluslararası yapılacak anlaşma ve antlaşmaların askeri
yönlerinin tayininde ve uygulama esaslarının tespitinde Genelkurmay Başkanının
mütalaası alınır. Gerektiğinde bu toplantılara katılır veya temsilci gönderir.
Genelkurmay Başkanı; şahsen veya yetkili kılacağı kişi ve
kuruluşlarla, görev ve yetkilerine ait konularda ilgili bakanlıklar, daireler
ve kurumlar ile doğrudan yazışma yapabilir ve temaslarda bulunabilir."
Bu kapsamda Türk Silahlı Kuvvetlerinin temel görevi;
211 Sayılı TSK İç Hizmet Kanunu’nun 35’inci maddesinde
“Silahlı Kuvvetlerin vazifesi; yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere
karşı Türk vatanını savunmak, caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün
muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi
kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın
sağlanmasına yardımcı olmaktır”,
211 Sayılı TSK İç Hizmet Kanunu’nun 36’ncı maddesinde ise
“Silahlı Kuvvetler, harp sanatını öğrenmek ve öğretmekle vazifelidir. Bu
vazifenin ifası için lazım gelen tesisler ve teşkiller kurulur ve tedbirler
alınır” şeklinde tanımlanmıştır.
Bu görevlere ilave olarak Türk Silahlı Kuvvetleri;
5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11/D Maddesi ile
valilerin, “ilde çıkabilecek veya çıkan olayların, emrindeki kuvvetlerle
önlenmesini mümkün görmedikleri veya önleyemedikleri; aldıkları tedbirlerin bu
kuvvetlerle uygulanmasını mümkün görmedikleri veya uygulayamadıkları takdirde,
diğer illerin kolluk kuvvetleriyle bu iş için tahsis edilen diğer kuvvetlerden
yararlanmak amacıyla, İçişleri Bakanlığından ve gerekirse Kara Kuvvetleri
Komutanlığının sınır birlikleri dahil olmak üzere en yakın kara, deniz ve hava
birlik komutanlığından mümkün olan en hızlı vasıtalar ile müracaat ederek”
yardım talebinde bulunmaları halinde kamu düzenini bozan her türlü toplumsal
olayın engellenmesi maksadıyla kolluk güçlerine destek olmakta,
5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11/J Maddesi ile “Genel
kolluk kuvvetlerinin imkân ve kabiliyetlerini aşan durumlarda terörle mücadele
için gerekli olması veya terör eylemlerinin kamu düzenini ciddi şekilde bozması
hâlinde, İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkanı kararıyla” Türk
Silahlı Kuvvetlerinin görevlendirilmesi durumunda, 211 sayılı Türk Silahlı
Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda belirtilen yetkiler ile kolluk kuvvetlerinin
genel güvenliği sağlamada sahip olduğu yetkileri kullanarak verilen görevleri
yerine getirmekte,
Benzer şekilde, “Memleketin umumi emniyet ve asayiş
işlerinden” sorumlu İçişleri Bakanı’nın, “bu işleri, kendi kanunları dairesinde
hareket eden Emniyet Umum Müdürlüğü ile Umum Jandarma Komutanlığı ve icabında
diğer bütün zabıta teşkilatı vasıtası ile ifa” edeceği ve “lüzum halinde
Cumhurbaşkanı kararı ile ordu kuvvetlerinden” istifade edeceğine yönelik 3201
Sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu’nun 1’inci maddesi uyarınca, “umumi emniyet ve
asayiş işlerinde” kolluk güçlerine destek sağlamakta,
“Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak
ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait
ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin
ciddi şekilde bozulması” nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal üzerine, 2935
Sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun 21 ve 22’nci Maddeleri uyarınca valilerin
“askerî birliklerden yardım istemesi halinde”, yardım istenen askerî birlikler
“Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda belirtilen yetkiler ile kolluk
kuvvetlerinin genel güvenliği sağlamada sahip olduğu yetkileri kullanarak”
olayların önlenmesinde kolluk güçlerine destek olmakta,
Yer sarsıntısı, yangın, su basması, yer kayması, kaya
düşmesi, çığ ve benzeri tabii afetlere 211 Sayılı İç Hizmet Kanunu Md.112 ve
7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle
Yapılacak Yardımlara Dair Kanun Md.7 çerçevesinde yapılan yardımlara destek
vermekte,
3497 Sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği
Hakkında Kanun Md.2 uyarınca kara sınırlarını korumak ve güvenliğini
sağlamaktadır.
KAYNAKÇA: https://www.tsk.tr/
Kullanıcı Yorumları